KPMG: ‘Zorg kan veel vaker buiten het ziekenhuis’

Het gebrek aan steun en aandacht voor zorgverleners buiten het ziekenhuis leidt niet alleen tot marginalisatie, maar ook tot een gebrek aan financiering en een gebrek aan personeel.

'Zorg die buiten het ziekenhuis wordt verleend, goed georganiseerd is en gericht is op de lokale en regionale gemeenschap, kan een grote bijdrage leveren aan de gezondheid van mensen, hen helpen om onafhankelijk te blijven leven en de druk op het gezondheidssysteem verkleinen', zegt Anna van Poucke, partner bij KPMG en sectorleider Health.

Van Poucke: 'Gezondheidsstelsels overal ter wereld staan onder zware druk om te kunnen voldoen aan de toenemende zorgvraag. Dit is onder andere zichtbaar op de spoedeisende afdelingen van ziekenhuizen. Veel patiënten kunnen echter worden behandeld en verzorgd buiten het ziekenhuis. Bijvoorbeeld in een ander type zorginstelling of zelfs op afstand. Wereldwijd dringt dan ook steeds meer het besef door dat het bieden van meer zorg buiten het ziekenhuis de komende jaren essentieel is om duurzame zorg te kunnen blijven bieden.'

Ook ziekenhuis moet bijdrage leveren
Met de stijgende vraag naar hun zorgverlening en de veranderende behoeften van de bevolking, zijn ziekenhuizen volgens Van Poucke niet langer in staat om alleen te werken.

'Ziekenhuisbestuurders moeten dan ook op zoek naar meer samenwerking met de eerstelijnszorg, de sociale zorg, de geestelijke gezondheidszorg en de maatschappelijke dienstverlening. En zorg dichter bij huis brengen betekent niet het einde van medisch specialistische zorg. Zeker is dat de vorm waarin we onze zorg ontvangen, zal veranderen. Langzaam zien we de eerste voorbeelden daarvan ontstaan. Denk daarbij aan patiënten die thuis chemokuren ontvangen, patiënten waarvan hun longwaarden op afstand worden gemonitord of verpleeghuispatienten die niet meer naar het ziekenhuis gaan maar in het verpleeghuis via consulten en telemonitoring medisch specialistische zorg krijgen. Ziekenhuizen doen er daarom goed aan op tijd na te denken over hoe zij de zorg in de toekomst gaan vormgeven en voor welke zorg verplaatsing buiten het ziekenhuis meerwaarde biedt.'

Gemeenschappelijke succesfactoren
Uit een internationale analyse van KPMG van succesvolle initiatieven om de zorg meer buiten het ziekenhuis te verlenen, blijkt dat er internationaal ondanks grote verschillen in zowel zorgsystemen, politiek en financiering, veel gemeenschappelijke uitdagingen en oplossingen bestaan.

Van Poucke: 'Goede zorg buiten het ziekenhuis in landen wordt systematisch gekenmerkt door een sterke eerstelijnszorgvoorziening, waarbij gebruik wordt gemaakt van technologie om de zorg gecoördineerd te kunnen aanbieden en analyses om specifieke groepen patiënten te kunnen identificeren. Bovendien worden mensen, middelen en locaties optimaal gebruikt en ligt de nadruk op samenwerking tussen de verschillende partners in de keten. Nu nog zijn veel zorgaanbieders gericht op het leveren van afzonderlijke zorg in plaats van het algemene welzijn van de patiënt. En ontbreekt de balans tussen gespecialiseerde ziekenhuiszorg en de zorg gericht op de gemeenschap.'

Ziekenhuisopname voorkomen
De huidige zorgsystemen zijn er volgens Van Poucke in het algemeen op gericht om spoedeisende zorg te bieden in ziekenhuizen en niet om ziekenhuisopname te voorkomen of mensen proactief in een andere zorgomgeving te behandelen.

Van Poucke: 'Veel politici en zorgdeskundigen zijn er inmiddels van overtuigd dat het bieden van meer zorg buiten het ziekenhuis essentieel is om de financiële en operationele druk op ziekenhuizen te kunnen verlichten. De werkelijke drijfveer voor goede zorg dichterbij de burger is echter het bevorderen van de gezondheid van mensen en het op grote schaal voorkomen van gezondheidsklachten. Dit draagt bij aan het verbeteren van de toegankelijkheid tot zorg én het verlagen van de kosten die de totale zorg met zich meebrengt.'