De nieuwe woke, groeten uit Scheveningen
22-05-23
Column
Zal het rondom 1955 geweest zijn dat we in elke Hollandse badplaats getekende ansichtkaarten konden kopen, waarop kleine mannetjes – volstrekt onderdanig aan grote vrouwen – werden afgeschilderd als de marionetten van onze samenleving? Aan de voorzijde stond dan: Groeten uit Scheveningen.
Het waren heerlijke spotprenten: zo’n iel mannetje met twee benen in de rug van zo’n kenau, terwijl hij met dunne armpjes haar korset stond aan te rijgen. Of je zag een moddervette vrouw van meestal middelbare leeftijd in een gigantisch badpak, die dan stond te pootjebaden met een schepnetje in haar hand. Daarin hing, solo en betekenisvol, een klein voorwerp: een man. Iedereen begreep ook terstond dat dit haar echtgenoot was. Zonder een spier te vertrekken hield zij het schepnetje achteloos vast alsof dat mannetje gewichtsloos was. Groeten uit Hoek van Holland.
De bedoeling van die tekenaar was dat we er onmiddellijk een oom en een tante in herkenden, wat niet zo moeilijk was. Het leuke van die cartoons was dat ze in hun overdrijving zo heel dicht bij de waarheid stonden. Bovendien waren ze origineel en knap getekend, maar wel allemaal in het nadeel van de man. Werkelijk nooit een vrouwgezien die onderdrukt in zo’n netje bungelde. Dat kon ook niet, want in 1955 waren er nog maar vier moslims in Nederland en daar zat geen tekenaar tussen.
De Hollandse kunstenaars durfden het trouwens evenmin, want in hun ateliers keken hun eigen vrouwen voortdurend over hun schouders mee. Die waren net zo dictatoriaal. Daarom waren die tekeningen ook zo goed.
Meestal kochten we aan het strand een heleboel van die kaarten tegelijk, want we hadden in onze familie allemaal van die ooms die rond 1955 thuis geen reet te vertellen hadden. Die ooms lieten getergd pas in de zestiger jaren hun zonen de achterstand inhalen. Nu 60 jaar later zijn dankzij de Kaagpolitie die rollen weer omgedraaid. Eerdaags komen dus ook die kaarten weer terug. Groeten uit Domburg, en dan Rutte met een klein pielemuisje in de duinen met om hem heen allemaal zich te pletter lachende PvdA-wokemeisjes tijdens hun afgedwongen menstruatieverlof. In kleur. En Marks piemeltje rood. Van inspanning. De briljante tekenaar Wouter Lap van Panorama zou dan op de achtergrond in die duinen de silhouetten hebben ingetekend van Rob Jetten en Gerard Joling.
Jan D. Swart is journalist en oprichter van Friends in Business