COLUMN SØRENSEN: Betasten van billen en borsten: reden voor ontslag?

We zijn gericht op actie en snelle communicatie. Dit kan ten koste gaan van onze ethische normen, ook op de werkvloer. Door een verschuiving van normen en waarden is ook de handhaving van de wettelijke normen aan erosie onderhevig. Dit blijkt bijvoorbeeld uit twee uitspraken waarbij een ontslag op staande voet niet standhield.

In de eerste zaak heeft een werknemer een collega ongewenst geïntimideerd. Binnen het bedrijf heerst een zeer losse sfeer, waarbij fysiek contact (knuffelen en een arm om de schouder) wordt gecombineerd met een vrije, vertrouwelijke wijze van commu­niceren. Het Hof Den Haag overweegt dat het onder werktijd betasten van borsten of billen van collega’s onacceptabel is. Deze zaak vormt echter een uitzondering.
Uit de getuigenverklaringen blijkt dat 1) de medewerksters zelf vaak het initiatief namen tot geknuffel, 2) geen van de medewerksters melding heeft gemaakt van dwang of geweld, 3) geen van de medewerksters melding heeft gemaakt van het tevergeefs aanspreken van de werknemer op zijn gedrag en 4) de medewerksters de werknemer nog altijd een warm hart toedragen en hem beschouwen als vertrouwenspersoon. Het hof oordeelt dat de werkgever had moeten volstaan met een waarschuwing.

Uit deze zaak blijkt een veel voorkomend fenomeen. Hierbij gaat de baas tot actie over nadat werknemers klagen over een collega. Als de collega’s wordt gevraagd om schriftelijke verklaringen op te stellen, blijken zij dat niet te willen doen, omdat ze medelijden hebben met de betreffende werknemer of omdat ze bang zijn voor rancuneuze acties van die werknemer. Het is daarom verstandig om pas tot maatregelen over te gaan nadat het bewijs is verzameld.

In de tweede zaak bleek uit getuigenverklaringen dat de werknemer (een psychiatrisch verpleegkundige) ‘seksueel vrij gedrag vertoonde en/of ongewenst fysiek contact’ had met collega’s. Zo greep hij collega’s plotseling bij de borst, bekeek hij onder werktijd pikante plaatjes en greep hij naar het mannelijk geslacht van collega’s. Dit alles in het kader van “collegiaal dollen”. 
De kantonrechter te Enschede overweegt dat ook indien deze gedragingen zouden vaststaan, zij geen dringende reden opleveren. De gedragingen hadden namelijk lang geleden, in een collegiaal lacherige sfeer plaatsgevonden.
Het incident dat de werknemer een patiënt bij de keel had gegrepen stond wel vast. Hoewel van een psychiatrisch verpleegkundige verwacht mag worden dat hij een patiënt niet bij de keel pakt, was de kantonrechter niet overtuigd dat dit gedrag, op dat moment en bij die werknemer kwalificeerde als een dringende reden.

Kortom, ontslag op staande voet naar aanleiding van seksueel intimiderend en agressief gedrag op de werkvloer wordt niet snel aangenomen. In de huidige maatschappij moet de werkgever eerst duidelijk maken dat zulk gedrag niet door de beugel kan en een waarschuwing geven, voordat hij ontslag op staande voet geeft.
Het hebben van bedrijfsregels waarin ongewenst gedrag staat benoemd, is zeker aan te raden.

Yvonne Sørensen is arbeidsrechtadvocaat bij Sørensen Advocaten en te bereiken onder sorensen@sorensenadvocaten.nl