Ondernemers vrezen gevolgen komende verkiezingen

Ondernemers zijn zeer bezorgd over de Nederlandse politiek. Driekwart is niet tevreden over de betrouwbaarheid en de stabiliteit van het bestuur. Ze zien polarisatie, versnippering van de politiek, het vergroten van het vertrouwen in de overheid en een langetermijnvisie daarbij als de grootste uitdagingen. Dat blijkt uit een representatief onderzoek onder ondernemers dat is uitgevoerd in opdracht van MKB-Nederland, VNO-NCW en opiniemagazine Forum.

De enquête is verricht ter gelegenheid van de komende Tweede Kamer-verkiezingen. Er deden 1.346 ondernemers van klein tot groot aan mee en zij vormen volgens Direct Research, bureau dat het onderzoek deed, een goede afspiegeling van het Nederlandse bedrijfsleven.

Hogere kosten en meer regels verwacht

Driekwart van de ondernemers zijn niet gerust op de uitkomst van de komende verkiezingen. Ze verwachten dat de uitslag van invloed zal zijn op hun bedrijf. Ze verwachten vooral hogere kosten en meer eisen en regels. 

Nu zijn de meeste ondernemers nog positief over de huidige situatie van hun bedrijf. Drie op de vijf beoordelen die als (zeer) goed. Voor komend jaar noemen bijna evenveel ondernemers het economische klimaat echter onzeker of (zeer) somber. Ze maken zich daarbij zorgen over de internationale (politieke) spanningen en de gevolgen voor hun bedrijf.

 Bijna alle ondernemers (92 procent) ervaren knelpunten. De grootste zijn momenteel de gestegen kosten voor energie, grondstoffen en rente (49 procent), de hoge loonkosten (41 procent), en regeldruk (33 procent). Dit beeld komt overeen met de Nationale Peiling Ondernemersklimaat van de ondernemersorganisaties eerder dit jaar. 

Ondernemers zijn verder van mening dat de hoeveelheid (complexe) regels ten koste gaat van het ondernemen, dat minder of niet werken te veel “beloond” wordt in Nederland en dat er echt meer (betaalbare) woningen moeten komen.

VVD nog wel grootste

Anders dan bij de peiling van MKB Belangen – waar Nationaal Sociaal Contract van Pieter Omtzigt als beste scoorde – komt de VVD hier nog altijd als grootste partij voor ondernemers uit de bus. Maar de 30 procent die van plan is op de VVD te stemmen is een stuk lager dan bij de vorige verkiezingen: 48 procent. De afvallers komen grotendeels bij NSC maar ook BBB terecht. De opkomst van deze nieuwe partijen ziet de helft van de ondernemers als een kans, signaleren de onderzoekers)

Ondernemers noemen met name VVD, BBB en NSC als mogelijke nieuwe coalitiepartijen. Dilan Yesilgöz wordt het meest genoemd als premiers-kandidaat (37 procent), met op verre afstand Omtzigt (11 procent) en Timmermans (10 procent).

Ondernemers willen stabiel beleid

Uit de peiling blijkt een grote ontevredenheid over het beleid van de huidige demissionaire coalitie van VVD, CDA, D66 en CU. Ondernemers geven aan dat het ontbrak aan visie, beslissingen en langetermijndenken. Veel ondernemers vinden sowieso dat de politiek onvoldoende oog heeft voor het ondernemerschap.

‘Ondernemers snakken naar stabiel en op de lange termijn gericht beleid’, zegt Ingrid Thijssen, voorzitter van VNO-NCW, in een reactie. ‘Dat is cruciaal, want zij staan de komende jaren voor grote investeringen, met name op het gebied van duurzaamheid. Bovendien is stabiliteit en beheersing van de neiging om de lasten- en regeldruk alsmaar te vergroten nodig om te zorgen dat er voldoende investeringen in Nederland plaatsvinden. Zodat we met elkaar – nu en in de toekomst – voldoende geld blijven verdienen om onze agenten, leraren en verpleegkundigen te kunnen betalen.’

Voorzitter Jacco Vonhof van MKB-Nederland zit op dezelfde lijn: ‘Ondernemers zien opnieuw veel nieuwe regels en kosten op zich afkomen en vrezen dat denk ik terecht als we met elkaar niet opletten. Nu al is bijna een derde van de regels nauwelijks uitvoerbaar voor mkb-ondernemers. We moeten dit schip van richting veranderen met de nieuwe coalitie als we het mkb weer echt de broodnodige wind in de zeilen willen geven.’

(illustratie Emiel de Lange/AdobeStock)