Blog BASE Advocaten: afspiegelen, binnen de gehele onderneming of per bedrijfsvestiging?

De hoofdregel is dat moet worden afgespiegeld over alle uitwisselbare functies binnen de gehele onderneming (zie ook: Ontslagvolgorde? Afspiegelen, dat doe je zo!). Onder omstandigheden kan van deze hoofdregel worden afgeweken, namelijk als de werkzaamheden van een onderneming zijn verspreid over verschillende bedrijfsvestigingen. In dat geval kan afspiegeling ook per bedrijfsvestiging plaatsvinden. In dit artikel wordt ingegaan op de vraag hoe wordt vastgesteld of sprake is van een bedrijfsvestiging.

Als van een bedrijfsvestiging sprake is, wordt uitgegaan van de uitwisselbare functies binnen een bedrijfsvestiging waar arbeidsplaatsen komen te vervallen. Dit dus in plaats van dat uit wordt gegaan van de uitwisselbare functies binnen de gehele onderneming. Een bedrijfsvestiging is een onderdeel van de onderneming van de werkgever dat in de maatschappij 1) als zelfstandige eenheid te herkennen is en 2) een interne zelfstandige bedrijfsvoering heeft. Om te bepalen of sprake is van een zelfstandige vestiging moet een aantal externe en interne kenmerken in onderlinge samenhang bekeken worden.

Zelfstandige eenheid in de maatschappij – externe kenmerken
De volgende kenmerken kunnen een rol spelen om te bepalen of sprake is van een in de maatschappij te kwalificeren zelfstandige eenheid:

– in hoeverre de eenheid zich extern publiekelijk als zelfstandige aanbieder van goederen en diensten presenteert;
– of de eenheid een eigen adres c.q. bedrijfslocatie heeft;
– of de vestiging als aparte vestiging/locatie bij de Kamer van Koophandel is geregistreerd;
– in hoeverre de eenheid een eigen klantenkring of doelgroep kent;
– of deze een eigen product- en/of dienstenlijn kent;
– of deze een eigen naam bezigt;
– of deze een eigen website, eigen logo of huisstel kent;
– de geografische afstand tussen de verschillende locaties.

Interne zelfstandige bedrijfsvoering – interne kenmerken
Bij de bepaling of sprake is van een interne zelfstandige bedrijfsvoering is van belang hoe de eenheid intern is georganiseerd en of er al dan niet interne zelfstandigheid qua bedrijfsvoering bestaat. De volgende elementen kunnen hiervoor indicatief zijn:

– of sprake is van een aparte rechtspersoon;
– of er zelfstandig (financieel) wordt gerapporteerd;
– of deze eenheid als zelfstandig onderdeel in de (financiële) rapportage is opgenomen (dit blijkt bijvoorbeeld uit jaarplannen en een eigen winst- en verliesverantwoordelijkheid);
– in hoeverre een eigen management verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering;
– of de eenheid zelfstandig personeel in dienst kan nemen en ontslaan;
– of sprake is van een eigen, separate medezeggenschap.
– in hoeverre een eigen management verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering;
– of de eenheid zelfstandig personeel in dienst kan nemen en ontslaan;
– of sprake is van een eigen, separate medezeggenschap.

Onredelijke uitkomsten
Deze uitzondering op de hoofdregel geldt niet als dit tot onredelijke uitkomsten leidt. Een voorbeeld hiervan is als het personeel van twee of meer bedrijfsvestigingen als gevolg van wisselingen in de hoeveelheid werkzaamheden op regelmatige basis onderling tussen verschillende vestigingen wordt uitgewisseld. In dat geval moet alsnog worden afgespiegeld binnen de gehele onderneming in plaats van binnen de zelfstandige bedrijfsvestiging. Hetzelfde geldt als twee of meer bedrijfsvestigingen organisatorisch worden samengevoegd, bijvoorbeeld vanwege kostenbesparing en synergie-effecten.

Bijzondere bepalingen voor de sector zorg, welzijn en maatschappelijke dienstverlening
Voor de sector zorg, welzijn en maatschappelijke dienstverlening (bijvoorbeeld de branches thuiszorg, kraamzorg, verpleeg- en verzorgingshuis, gehandicaptenzorg en jeugdhulp) gelden bijzondere bepalingen. Zie hierover ons eerdere blog. Het verdient aanbeveling om tijdig in het reorganisatieproces te bepalen waar moet worden afgespiegeld.

Wenst u het Stappenplan Reorganisatie te ontvangen of wilt u meer informatie over het vaststellen van de bedrijfsvestiging, neemt u dan contact op met een van de advocaten van de sectie arbeidsrecht van BASE Advocaten.