Eén op de 25 banen is te danken aan zeehavens
11-01-24
Een op de 25 banen in Nederland is te danken aan de zeehavens. Dat blijkt uit de Havenmonitor 2023 die Erasmus UPT deze week publiceerde.
Het Erasmus Centre for Urban, Port and Transport Economics (Erasmus UPT) berekende in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de economische betekenis van de Nederlandse zeehavens. Die ‘vormen een belangrijke pijler in het Nederlandse transport en economische systeem’, schrijven de onderzoekers. In 2022 was de directe werkgelegenheid 217.666 werknemers. Dat was 2,9 procent meer dan in 2021. Met de indirecte werkgelegenheid erbij gaat het om 399.573 werknemers. 3,9 procent van de totale werkgelegenheid in Nederland was in 2022 te danken aan de zeehavens.
Toegevoegde waarde
Qua toegevoegde waarde dragen de zeehavens nog een stukje meer bij aan de Nederlandse economie; 6,0% procent van het bruto binnenlands product is te danken aan de zeehavens. Het aandeel van de Nederlandse zeehavens is in 2022 flink toegenomen. De toegevoegde waarde in de zeehavens groeide beduidend sneller dan het BBP van Nederland als geheel.
De Nederlandse zeehavens leverden dat jaar gezamenlijk 39,9 miljard euro directe toegevoegde waarde op. Dat betekende een toename van maar liefst 31,5 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Die explosieve stijging is volgens Erasmus UPT vooral toe te schrijven aan de enorme groei in de industrie, en in mindere mate de groothandel. Het herstel na de coronapandemie en de prijsstijgingen als gevolg van de oorlog in Oekraïne beïnvloeden de cijfers sterk.
Met name de industrie heeft, vooral in 2022, waardes laten zien die volgens de onderzoekers nooit eerder zijn vertoond. Dat geldt bijvoorbeeld voor de aardolie-industrie, de metaalindustrie, de chemische industrie en de machine-industrie. De CBS-cijfers over de omzetontwikkeling van bedrijven in de eerste drie kwartalen van 2023 laten een sterke daling zien. Niet alleen bij de industrie maar ook bij de voor de havens belangrijke sector opslag en dienstverlening voor vervoer.
Marktaandeel
De toegevoegde waarde van de Nederlandse havens wordt voor ongeveer de helft gerealiseerd in Rotterdam: 19,9 miljard euro. Verder wordt in het Noorzeekanaalgebied 6,7 miljard euro (waarvan 3,1 miljard euro in Amsterdam), in de noordelijke zeehavens 3,3 miljard euro en in de Nederlandse havens van North Sea Port (Vlissingen en Terneuzen) 3,2 miljard euro aan toegevoegde waarde gegenereerd.
Het aandeel van Rotterdam is qua omzet nog groter dan qua toegevoegde waarde. Ruim tweederde van de omzet wordt daar behaald. Dit duidt er volgens de onderzoekers op dat in Rotterdam meer ‘per-stuk-minder-toegevoegde-waarde-realiserende processen’ worden uitgevoerd. Dat is ook in de haven van Moerdijk zichtbaar. Als verklaring geeft de Havenmonitor het grote aandeel van de (petro)chemische industrie.
Samen hebben de Nederlandse zeehavens een marktaandeel van iets meer dan 50 procent van de totale overslag in de Noordwest-Europese havens op het vaste land (de zogeheten Hamburg-Le Havre-range). Rotterdam is daarin met bijna 36 procent de grootste. Na de Maasstad komen Antwerpen-Zeebrugge (22 procent) en Hamburg (9 procent).
foto: Containeroverslag in Rotterdam. (foto Tekst & Toebehoren)