Rapport over weerbaarheid: Nederlandse banken staan er goed voor

In 2023 gingen verschillende banken in de VS failliet en het Zwitserse Credit Suisse bijna. Die financiële onrust was voor het ministerie van Financiën aanleiding voor een analyse. De uitkomst is dat de Nederlandse banken er goed voor staan. Alle maatregelen die zijn genomen sinds de financiële crisis in 2008 hebben de financiële instellingen robuuster en het financieel systeem stabieler.

Toch geeft het ministerie in van het rapport Beleidsrichtingen voor een weerbare bankensector aan na te deken over aanvullende maatregelen en voorschriften. In een reactie stelt De Nederlandse Vereniging van Banken het verstandig te vinden dat Financiën nadenkt over manieren om de weerbaarheid van de sector verder te versterken. ‘Maar het is daarbij wel goed om te realiseren dat het, zoals het ministerie schrijft, “onmogelijk en onwenselijk is om risico’s in de bankensector volledig weg te nemen”.’

Beheersbaar risico

De NVB vindt een beheersbaar risico inherent aan de functie en het bedrijfsmodel van banken. ‘Banken brengen partijen met een overschot aan geld en partijen met een financieringsbehoefte bij elkaar, waarbij ze gebruik maken van hun transformatiefunctie om fricties weg te nemen. Zo verminderen ze het kredietrisico en zorgen ze er voor dat spaargeld ook voor langere tijd kan worden uitgeleend. Deze functie biedt grote voordelen voor burgers en bedrijven: hierdoor kunnen zij geld lenen, sparen, betalen en hun risico’s beheersen, en wordt de Nederlandse economie efficiënter.’

Volgens de NVB is een financieel gezonde bankensector hard nodig om de komende jaren alle maatschappelijke ambities te helpen realiseren. Als voorbeelden geeft de vereniging de financiering van de energietransitie, de overgang naar duurzame landbouw en het bouwen van betaalbare woningen.’

Daarvoor is een voorwaarde dat er voldoende in Nederland gewortelde banken zijn die snel kunnen inspelen op de maatschappelijke ontwikkelingen. ‘Om de weerbaarheid van Nederlandse banken verder te verhogen is het goed als een volgend kabinet ook kijkt naar zaken als het vestigingsklimaat voor en het verdienvermogen van banken.’

Eerlijke kans

‘Op die manier kunnen we de Nederlandse bankensector weerbaar en wendbaar houden, met een gelijk speelveld en een eerlijke kans om op Europees niveau mee te concurreren.  Niet voor niets schrijft het ministerie in het rapport dat uniforme en consistente regels belangrijk zijn “om te komen tot een gemeenschappelijke bankenmarkt in Europa en een ongelijk speelveld tussen Nederlandse en buitenlandse banken te voorkomen.”’ 

Een nieuw kabinet zou daarom moeten inzetten op gelijke impact van regelgeving overal in Europa. ‘Dit betekent in Nederland onder andere een gelijke belasting van banken en bedrijfsleven en een solide vestigingsklimaat. Buiten Nederland gaat het onder meer over het gelijk toepassen van (toezicht)regels’. 

Het volgende kabinet zou ook werk moeten maken van het vervolmaken van de Europese banken- en kapitaalmarktunie, een Europees depositogarantiestelsel en het raamwerk van regels om een bank in problemen ordelijk te kunnen afwikkelen. 

foto: Het ministerie van Financiën. (foto Alexander/AdobeStock)