‘Met eenvoudiger belastingheffing gaan bedrijven meer investeren’

Onderzoek van promovendus Jesse van der Geest laat zien dat bedrijven minder investeren in productiemiddelen als ze meer tijd en middelen kwijt zijn aan het naleven van belastingwetgeving. In zijn proefschrift bestudeerde hij de economische effecten van belastingontwijking en (de kosten van) belastingnaleving.

Het onderzoek van de universitair docent aan de Tilburg School of Economics and Management, draait om de vraag hoe belastingen economische uitkomsten beïnvloeden. Hij kijkt daarbij voornamelijk naar de economische effecten van belastingontwijking. Daarnaast focust hij zich op het ontwerp en presteren van belastingautoriteiten.

Economic Effects of Taks Avoidance and Compliance heet het promotie-onderzoek van Jesse van der Geest. Op dinsdag 16 januari verdedigt hij zijn proefschrift aan de Universiteit van Tilburg.

Waarom leidt simpeler belastingheffing tot meer investeringen door bedrijven?
‘Door het versimpelen van de belastingheffing houden bedrijven meer middelen en tijd over. Elke euro of elk uur dat daarmee bespaard kan worden, kan worden gebruikt voor andere doelen. Een daarvan kunnen investeringen door bedrijven zijn.’

Hoe zou de belastingaangifte aangepast moeten worden?
‘Er zijn twee mogelijke manieren hoe versimpeling de kosten kan verlagen. Enerzijds is dit het versimpelen van de belastingregels. Dit kan bijvoorbeeld door minder regels of makkelijker uitvoerbare regels. Hoewel hierin veel winst valt te behalen, blijkt het versimpelen van belastingregels in de praktijk weinig succesvol omdat de politiek het belastingsysteem veel gebruikt voor beleidsdoeleinden.’

Wat zou een alternatief kunnen zijn?
‘Een alternatief is het versimpelen van het proces om belastingen te betalen. Hierin loopt Nederland wereldwijd voorop, maar in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden zijn de administratieve kosten om belastingaangifte te doen relatief hoog.
Ik heb gekeken naar het versimpelen van het administratieve proces om belastingaangifte te doen. Dit is immers eenvoudiger om te realiseren voor beleidsmakers. Het blijkt dat dit leidt tot meer investeringen door bedrijven. Bedrijven gebruiken de bespaarde kosten op belastingnaleving dus deels om te investeren in productiemiddelen. Dit is goed voor de economie, aangezien de investeringen van bedrijven bijdragen aan economische groei.’

Waarom zijn simpelere belastingen goed voor de economie?
‘Belastingaangifte doen is belangrijk voor de maatschappij, omdat de overheid geen financiering heeft zonder belastingen. Maar de middelen die gebruikt worden voor belastingnaleving zijn, vanuit een economisch perspectief, een verspilling. Dit komt omdat deze middelen geen waarde creëren binnen de economie. Investeringen door bedrijven voegen juist wel waarde toe aan de economie en zijn een belangrijke factor in de economische groei.
Hoewel er altijd enige kosten gemaakt moeten worden om de belastingwetgeving na te leven, is er in het maatschappelijk debat veel kritiek op de hoogte van deze kosten. Gegeven deze hoge kosten en mijn bevindingen dat deze ten koste komen van investeringen van bedrijven, is het dus belangrijk dat de politiek rekening houdt met de kosten van het belastingsysteem wanneer het veranderingen wil aanbrengen.’

(foto Andrey Popov/AdobeStock)