‘Mijn vader stond bij elke speech te huilen’

Samen met Jan Fens van de CAA Foundation organiseer ik jaarlijks een groots gala’, zegt De Kramer. ‘De laatste keer hebben we een reis naar de in mijn ogen mooiste plek op aarde in de veiling gedaan. Die plek ligt diep in de jungle van Sierra Leone waar ik inmiddels een eigen lemen hut heb. Zo gezegd, zo gedaan. We hebben projecten bezocht, scholen geopend, een schitterende boottocht gemaakt, geslapen in het oerwoud en prachtige dingen meegemaakt. Op sommige plekken hadden we geen stromend water en was het echt primitief. Het motto van de reis was dan ook: het kost een paar centen, maar dan heb je ook niks.’

De Rotterdamse ondernemers die Sierra Leone bezochten, betaalden 7.500 euro om mee te gaan. Uiteraard voor de reis en het verblijf, maar ook om projecten te ondersteunen. ‘Ik ben ooit met mijn gezin naar Tanzania geweest om een huis voor meisjes te bezoeken en wilde per se nog een keer terug’, zegt Breeman. ‘Ik heb zelf zes kinderen… Ik wilde het nù graag doen. Voordat ik grijs en oud ben. Toen Sander tijdens dat gala vertelde over zijn werk in Sierra Leone liepen de rillingen over mijn lijf. Dat heb ik nu weer, als ik hem hoor praten. Het doet iets met mij. Dus toen deze kans voorbij kwam, heb ik direct mijn hand opgestoken.’

‘Ik had de vorige keer dat Sander me vroeg mee te gaan een goed excuus’, zegt Aertgeerts met een grote grijns. ‘Ik kon afzeggen omdat mijn jongste dochter werd geboren… Maar nu wilde ik zelf zien wat Sander daar met zijn Sunday Foundation heeft neergezet. We hebben samen gevoetbald en hij vraagt het me al tien jaar. Ik moet eerlijk zeggen dat ik best wel huiverig was om naar Sierra Leone te gaan. Het is niet voor niets een van de slechtste plekken op de aarde om te wonen. Nu de foundation van Sander ook het goede doel is van het boksgala Gladiatoren aan de Maas waar ik bij betrokken ben, was het tijd om het te doen. Toen er iemand uitviel en Sander het weer vroeg, kon ik geen nee  meer zeggen. En ik heb er geen moment geen spijt van gehad.’

De Kramer ging in 2007 voor de eerste keer naar Sierra Leone. Als journalist. ‘Het land was net officieel uitgeroepen tot de slechtste plek op aarde en ik was gewoon nieuwsgierig. Ik trof een enorme chaos aan. De bloedigste burgeroorlog in de geschiedenis van de mensheid was net afgelopen. In die oorlog zijn bij heel veel mensen armen en benen afgehakt en honderden baby’s vermoord. Veel kinderen die het overleefden, werden te werk gesteld in de mijnen waar ze naar diamanten moesten zoeken. Iemand overtuigde me ervan om bij die mijnen in het zuidoosten van het land te gaan kijken. Ik wist niet was ik zag… Daar stonden allemaal van die kinderen van vijf, zes jaar oud met van die hongerbuiken. Ik heb mezelf toen de belofte gedaan om die kinderen uit die mijnen te halen. Ook al zou het mijn dood worden.’

Vervolgens ging De Kramer aan de slag. Met een geweldig resultaat tot gevolg. ‘Ik heb de steun gekregen van de hoogste chief in het land en ben met niks begonnen. Met Hugo Borst heb ik de Sunday Foundation opgericht en om een lang verhaal kort te maken, we hebben inmiddels honderdduizenden mensen in onze projecten zitten. We hebben scholen gebouwd, meisjes-prostituées van straat gehaald en opgeleid, werkgelegenheid gecreëerd en inmiddels miljoenen euro’s opgehaald om dit allemaal mogelijk te maken.’ Als gevolg van zijn werk, dat hij onbezoldigd doet, is De Kramer in Sierra Leone uitgegroeid tot een volksheld. En benoemd tot chief.

‘Ik had van tevoren de impact van het werk van Sander onderschat’, geeft Breeman in alle eerlijkheid toe. ‘Hij kan daar niet over straat zonder aangeklampt te worden.’ Aertgeerts: ‘Het begon al toen we, net na onze aankomst, in een busje onderweg waren naar het eerste dorp dat we bezochten. Naarmate we dichterbij kwamen, werd het drukker om ons heen. Mensen reden mee op scooters en op een gegeven moment scandeerden mensen zijn naam. Toen we eenmaal uit dat busje stapten, stonden er honderden mensen met spandoeken. Ik dacht eerst dat er een demonstratie was, maar ze stonden er om ons te ontvangen. De mensen hier beseffen niet wat Sander allemaal doet in dat land en wat zijn status daar is.’

‘De mensen daar stelden het enorm op prijs dat een groep Nederlanders die zich inzet voor de foundation, de moeite nam om terplekke te gaan kijken’, legt De Kramer uit. ‘Iedereen wilde erbij zijn als wij een project bezochten.’ Dat merkten de Rotterdamse ondernemers toen ze op de tweede dag een vaartocht door een prachtig natuurgebied maakten. ‘We hebben veel vissers geholpen door ze microkredieten te geven’, verduidelijkt De Kramer. ‘Daarvan konden ze vissersgerei kopen waarmee ze hun werk kunnen doen. Die mensen leven in straatarme dorpen die vaak zijn afgesloten van de buitenwereld. Toch wisten ze dat wij daar waren en stonden ze soms wel uren in de brandende zon te wachten tot we langs kwamen varen. Als ze onze boot dan zagen, maakten ze muziek en begonnen ze te zingen.’ Aertgeerts: ‘Ik kreeg een beetje het gevoel van Zie ginds komt de stoomboot, met Sander als Sinterklaas en wij ondernemers als zijn Pieten.’

‘De toespraak van een meisje tijdens de opening van een community center maakte op mij veel indruk’, zegt Breeman. ‘Ze vertelde dat ze op straat leefde, geen eten had, dat niemand zich om haar bekommerde en in die diamantmijnen had gewerkt. De Sunday Foundation had haar daar uitgehaald en de kans gegeven een beter leven op te bouwen. Ze vertelde haar verhaal zó intens dat de tranen over haar wangen liepen. Zelf zat ik ook binnen  een paar minuten te huilen. Ik hoop nog steeds dat iemand dat gefilmd heeft…’

‘Mijn vader stond bij élke speech te huilen’, zegt De Kramer. Hij vond het zo emotioneel om te ervaren en voelen dat mensen daar nu weer een toekomst hebben. Vergeet ook niet dat ons bezoek voor de mensen daar de happening van de eeuw was.’

‘Tijdens de presentatie van het boek dat over mij geschreven is (Chief Ouwe Dibbes, red.) doneerde Robin van Persie een bedrag waarmee we een school hebben gebouwd. Tijdens ons bezoek hebben we die school, die zijn naam draagt, geopend. Omdat we zoveel mogelijk wilden doen in de vier volle dagen dat we daar waren, hadden we best een zwaar programma. En dit was de zoveelste lange ceremonie waar wij bij waren. Sommigen hadden er best genoeg van. Maar het is hun goed recht om hun dankbaarheid uit te spreken. Met elkaar zorgen we ervoor dat kinderen, in een gebied waar 90 procent van de mensen analfabeet is, goed onderwijs krijgen. Dat is enorm groot daar, dat hebben ze in de afgelopen honderd jaar niet meegemaakt.’

De bijzondere reis heeft zijn uitwerking op de deelnemers niet gemist. In de Village of Hope ontmoetten ze kinderen die door de foundation letterlijk uit de jungle zijn gehaald en van straat zijn geplukt. ‘Ze vangen niet alleen kinderen op’, zegt Breeman. ‘Door ze een opleiding te geven, kunnen ze aan de slag als timmerman of metaalbewerker en dat is zó mooi. Zo geven ze die kinderen ook een toekomst.’

De dingen die ze zagen en gesprekken die ze voerden, werkten ook relativerend volgens Aertgeerts. ‘De cijfers in het derde kwartaal van mijn bedrijf zijn ineens minder belangrijk. Aan de andere kant kijk ik ook als ondernemer naar wat Sander daar doet. De funding is natuurlijk belangrijk, maar ik hoop vooral dat ze het zelf oppakken en op termijn in hun eigen behoeften kunnen voorzien.’

‘Ik snap heel goed dat het bezoeken van Sierra Leone je blik op de wereld verandert’, zegt De Kramer. ‘Ik ben er nu 39 keer geweest en was in totaal 116 keer in Afrika. Ik maak me niet zo snel meer druk hoor. Sommigen staan hier als te schuimbekken als je twintig minuten te laat op een afspraak bent.’

Op Breeman heeft de trip nog een andere uitwerking: ‘Ik vind het moeilijk om nog juwelen te dragen of cadeau te doen, nu heb ik gezien hoeveel ellende zo’n steentje veroorzaakt. Dat gaat wel weer over, maar nu heb ik daar last van. Deze ervaring maakt van mij en bevoorrecht mens. Wat is het mooi dat ik dit heb meegemaakt!’

‘Ik ben dankbaar dat mijn vrienden en familie hierbij zijn geweest’, zegt De Kramer samenvattend. ‘Mijn vader was er al eerder, maar maakte nu iets heel bijzonders mee. Toen we ergens waren, zette een moeder haar kind bij hem op schoot. En ze zei dat hij het meisje mee naar Nederland moest nemen omdat het hier een betere toekomst heeft. Ze zette haar zelfs in de bus waarmee wij vertrokken. Hij zat te snikken… Mijn broer Peter wilde tot nu toe nooit mee. Met zijn bedrijf verscheept hij wel alle goederen voor onze foundation die kant op, maar nu was hij erbij…  Hij heeft een nieuwe vriendin en die zei steeds tegen hem dat hij moest gaan kijken wat zijn kleine broer allemaal doet. Nu is hij, onder de tranquillizers, wel meegegaan…..haha. Daar ben ik ook blij mee.’