Groep jonge kunstenaars wil de wereld veroveren en begint voorlopig met Rotterdam
15-12-16
Op de eerste etage van een voormalig kantoorpand aan de Teilingerstraat 120 in Rotterdam is Time Window gevestigd. Een broedplaats van nieuw talent uit het zogenaamde derde circuit in de podiumkunsten: professionele acteurs, dansers en performers die na hun opleiding niet direct aansluiting vinden bij een gezelschap of productiehuis. Uniek binnen de Nederlandse cultuur.
Bij TimeWindow zijn veertig kunstenaars actief in twaalf studio’s rondom een groot binnenterrein. Daar zijn recent een bar en een keuken geïnstalleerd. Dat was de laatste hand aan de inrichting van de etage (800 vierkante meter) die een jaar geleden werd betrokken.
Zélf doen maar niet alleen
TimeWindow wil een bron van energie en nieuwe ideeën zijn voor een groep jonge mensen die de wereld wil veroveren en voorlopig begint met Rotterdam. Een zelfsturende organisatie, waarin de kunstenaars samen de toon aangeven. Een motto is: do it yourself but not alone.
Het heft in handen
Dat neemt niet weg dat de club draait om initiatiefneemster Jette Schneider (38). Zij wilde al jaren dat kunstenaars zelf het heft in handen nemen en niet afhankelijk zijn van instituten, waar hun mening alleen telt als het uitkomt.
Ze wist direct dat dit het was
Yvonne Wieringa van de Stichting KunstAccommodatie Rotterdam (SKAR), de ‘huisbaas’ van TimeWindow: ‘Jette is fantastisch. Ze vecht als een leeuw om haar ideeën te verwezenlijken. Dat heeft indruk op ons gemaakt. Het was aanvankelijk maar de vraag of het zou lukken. Zij wilde een heel grote ruimte. Uiteindelijk kwamen we in de Teilingerstraat. Ze wist direct dat dit het was. Maar ze had op dat moment, een jaar geleden, nog maar tien kunstenaars. Nu zijn het er meer dan veertig.’
Eerst zelf met het hoofd tegen de muur
Jette Schneider: ‘Ik wist vanaf het begin dat het zou lukken. Veel kunstenaars hebben dezelfde problemen. Als je als podiumkunstenaar niet direct onderdak bent, is het moeilijk om je creativiteit te ontplooien. Je beschikt niet over de kennis die er in de praktijk toe doet: administratief, technisch, PR. Toen ik in 2001 van de dansacademie kwam, liep ik zelf met mijn hoofd tegen die muur. Daarom ben ik toen kunstmanagement gaan studeren.’
Estafette naar huis
Op den duur ontstond bij haar het idee om een huis te ontwerpen waar kunstenaars hun eigen bonen doppen. Anders dan de zwaar gesubsidieerde kunstinstellingen waar zij (vaak) een sluitpost op de rekening zijn. TimeWindow is dat huis geworden. Kunstenaars gaan bij elkaar te biecht, inspireren en helpen elkaar. ‘Daarom sluiten kunstenaars zich bij ons aan. Het is een soort estafette. Je wordt aangestoken door het enthousiasme van vroegere studiegenoten van de toneelschool of de dansacademie en je wilt erbij horen.’
Alle kanten op
Michiel Cox (27), die na de toneelacademie in Maastricht een zelfstandige weg zoekt als schrijver en performer: ‘Je kunt hier alle kanten op. Voor showroom Mama heb ik een audiotour door de wijk Bospolder-Tussendijken ontworpen. Daar hebben afgelopen zomer vijf kunstenaars nieuwe werken gemaakt, geïnspireerd op de omgeving. Mijn audioproject was een wandeling door die levendige wijk met een heel gevarieerde bevolking, langs die kunstwerken, via een hoorspel waarin de teksten worden ingesproken door twee actrices en drie acteurs. Naar die kunstenaars hoefde ik niet lang te zoeken. Die hadden wij hier in huis.’
Hoofdkantoor
Naast Cox telt het collectief nog tien jonge auteurs. Hun werkplek wordt door hen het hoofdkantoor genoemd, een ruimte met een regiment tafels die lijkt op een ouderwets redactielokaal. ‘Het onderlinge contact is belangrijk’, zegt Michiel. ‘Wij wisselen informatie uit en kunnen daar vaak iets mee doen. Dat hoort bij de functie van dit instituut.’ De meeste schrijvers hebben een theateropleiding achter de rug of beschouwen het podium als een bron van inspiratie. Hun teksten zijn dan ook vaak bedoeld voor dat podium, als (onderdeel van een) voorstelling of performance.
Zichtbaar in de stad
‘Nu TimeWindow min of meer op de rails staat, willen wij het derde circuit van podiumkunstenaars zichtbaar maken voor de stad’, zegt Jette Schneider. ‘Een eerste begin is er. Met een jaarlijks festival, dat in oktober voor de tweede keer plaatsvond. Het programma bestond uit dertig acts. Er zat veel spanning in. Tijdens twee middagen was het programma gericht op de jeugd (7+), met als opvallende act Ik zeg toch sorry van Nike van Essen.’
Honderden bezoekers
Het festival trok honderden bezoekers. Mensen vertellen aan vrienden en kennissen dat er aan de Teilingerstraat iets bijzonders aan de hand is. Dat daar performers optreden met nieuwe impulsen. ‘Voor veel bezoekers was de verrassing groot’, aldus Jette Schneider. ‘Soms ook voor onze kunstenaars zelf, die hun ontwikkeling in een stroomversnelling brengen.’
TEKST: JAN DONIA
FOTOGRAFIE: TIMEWINDOW, SALIH KILIC