Evelien de Jong: andere koek dan suikergoed-emotie!
23-09-16
Het werk van Evelien de Jong (1978, Rotterdam) zag ik voor het eerst in 2011. In de WTC Art Gallery. Daar exposeerde zij samen met Woody van Amen (1936, Rotterdam), haar vroegere leermeester op de Willem de Kooning Academie die een fan van haar is. Haar werk onderscheidt zich: eigenzinnig, provocerend, agressief, aandacht eisend. In het WTC was het vooral de serie I don’t wanna be your dog die de gemoederen bezig hield. Tekeningen, aquarellen, schilderijen, waarin zij zichzelf naakt uitbeeldt, op handen en knieën, een halsband om haar nek, de riem in de handen van haar kinderen Mees en Enzo die 5 en 3 jaar waren toen de serie ontstond. Dat was andere koek dan de suikergoed-emotie waarin commerciële producenten de peuter- en kleutertijd dompelen.
Evelien de Jong: Art is activism, 2016, zelfportret, houten geraamte, textiel.
Het thema van I don’t wanna be your dog is in maatschappelijk opzicht intrigerend. Jonge ouders, vooral de moeders, zullen dat herkennen. Ik vond het door de performance ook opwindend. Dat laatste was voor Evelien de Jong zeker een aspect. Narcisme en exhibitionisme spelen een rol in de kunst sinds die bestaat. Zij maken het leven voor kunstenaar en toeschouwer minder saai. En saai is wel het laatste wat Evelien verweten kan worden. Zij is een echte Rotterdamse meid, spontaan, geen blad voor de mond, laat zich soms inspireren door stromingen in de kunst, maar gaat vooral haar eigen gang. Dat houdt in dat zij haar eigen onderwerp is, eventueel aangevuld met informatie over haar gezin, haar man en twee kinderen. Die beschermt zij. Zelf is zij een krijger, die ten strijde trekt, voor de duivel niet bang.
Evelien de Jong: I don’t wanna be your dog, 2011.
Gevaarlijk
Wat die krijger bezig houdt, krijgt gestalte in een recent zelfportret waarin zij zichzelf, iets groter dan levensgroot, afbeeldt als een fabelwezen, zowel mens als dier. Het staartachtig aanhangsel met schubben dat in de sculptuur uit haar rug komt, onderstreept dat faun-achtige karakter. Zij wil gevaarlijk zijn. Hier is een alligator onderweg. Het bord in haar handen, Art is activism, geeft aan in welke discipline die kruistocht plaats vindt. Een serieuze onderneming, maar ook vol zelfspot.
Nieuwe obsessie
Toen ik Evelien vijf jaar geleden ontmoette, was ik nieuwsgierig naar haar verdere ontwikkeling. Niet zo zeer naar de intensiteit van haar betrokkenheid met kunst. Haar vader Ben de Jong was tekenleraar op een middelbare school, zij is van kindsaf met tekenen en met potloden en penselen opgevoed. Haar man Richard Trifunovic is kunstenaar.
Al met al is kunst niet de kwestie. Voor mij was destijds de vraag of zij na het sublieme honden-onderwerp niet zou vastlopen. Of zij een nieuwe obsessie kon vinden, want obsesssie bepaalt de kwaliteit van haar creativiteit. Ja, dus. Het bizarre zelfportret bewijst dat. En een sculptuur van twee gekke paarden, ook uit 2016, eveneens. Ik heb lang naar (een foto van) die paarden moeten kijken, voor ik wist wat ik er mee moest. Voor ik een antwoord had op de vraag of die paarden goed zijn, of ze kunst zijn.
Goed en levensgevaarlijk
Yes! Ze zijn goed, ze zijn levensgevaarlijk en ze zijn kunst. Evelien de Jong heeft behalve zichzelf nog het hele dierenrijk als mogelijk werkterrein. Zij verdient het om door te breken.
Evelien de Jong: Paarden, 2016, houten geraamte, purschuim, textiel.
TEKST JAN DONIA
FOTOGRAFIE EVELIEN DE JONG