Column Sjarel Ex: Voort met de wederopbouw
30-04-15
Museum Boijmans Van Beuningen stond als een gloednieuwe, trotse creatie van stadsarchitect Van der Steur in het nog ongerepte land van Hoboken, toen in mei 1940 de Duitse bommen vielen. Ze kwamen in de binnenstad terecht en de vuurstorm die daarna woedde, werd gestopt langs een grillige lijn, ongeveer halverwege de Witte de Withstraat. Alleen een Engelse afzwaaier, een brandbom, bestemd voor de haven, viel enkele jaren later op het museum, waardoor een kleine brand ontstond die gelukkig snel kon worden gedoofd. Dat incident vond plaats in de zaal waar normaal gesproken de Titus van Rembrandt hangt. Gelukkig was het schilderij toen elders opgeborgen. Museumgebouw en collecties bleven dus gespaard. En kwamen goed de oorlog door.
Ik denk er vaak aan als ik in die zaal ben en uitkijk over het land van Hoboken in zijn huidige conditie. De kwelders en wetlands van destijds zijn verdwenen, het Erasmus MC neem een flink stuk van het vroegere landgoed in beslag en natuurlijk zie je van daar het Museumpark en de vijf kunstinstellingen die er de laatste decennia zijn gebouwd. Een sterk concept waar samen bijna één miljoen bezoekers van buiten op afkomen. Op circa honderd meter van het raam, het is – voor de kenners onder u – het venster met dat kleine Franse balkon, ligt het grindterrein waar mogelijk binnenkort het Collectiegebouw van Museum Boijmans Van Beuningen verrijst.
Dat is een nieuw type museum, waarin de volledige kunstcollectie toegankelijk wordt voor de bezoeker. Kent u het huis van de achttiende-eeuwse Engelse verzamelaar John Sloane in Londen? Zoiets gaat het worden. Een huis vol verzamelingen en collecties, geordend en ongeordend, eenheid in veelheid, van publieke en particuliere snit. Een prachtig onder architectuur van MVRDV gebouwd pand, waar de kunstschatten van Rotterdam verzorgd worden en toegankelijk gemaakt. Als nieuwe voorziening naast de gewone musea aan het Museumpark, die gewoon blijven doen wat ze al deden. Van buiten ziet het pand er uit als een spiegelende pot die de omgeving tot tien procent van de ware grootte verkleint.
Dat leest u goed; dubbel gebogen spiegelglas maakt dat mogelijk. Denk aan de weerkaatsing van aarde en lucht op het Atomium in Brussel, maar dan anders. Het panoramisch spiegelbeeld dat de gevel vormt, verbindt aldus het ensemble van gebouwen dat vanaf de wederopbouw in het land van Hoboken verrezen is. Het gaat park, architectuur en lucht samenbinden tot een geheel. Als een groot Panorama Mesdag, maar dan in het echt. Bovenop het gebouw komt een nieuw stukje park dat altijd toegankelijk zal zijn voor het publiek. De collecties, de stad en de omgeving zullen er wel bij varen. De gemeenteraad heeft binnenkort het laatste woord. Voort met de wederopbouw!
Sjarel Ex is directeur van Museum Boijmans van Beuningen en gastcolumnist voor deze editie van Friends in Business